Perinatoloji (maternal-fetal tıp uzmanlığı), kadın hastalıkları ve doğum uzmanlığının bir üst ihtisas alanıdır. Perinatoloji uzmanları, kadın hastalıkları ve doğum uzmanlığından sonra, yüksek riskli gebeliklerin yönetimi konusunda 3 yıl süren bir eğitim alırlar. Perinatoloji uzmanlarına perinatolog denir.
Perinatolojinin amacı gebelik öncesi, gebelik dönemi, doğum ve doğum sonrası dönemlerde, anne ve fetus sağlığını veya hayatını tehlikeye sokan tıbbi, cerahi veya genetik riskli durumları belirleyip, takip ve tedavi planlamasını yapmaktır.
Perinatoloji uzmanları tarafından gebelik öncesi danışmanlık ile anne adayında var olan olası riskler belirlenmekte, düzenli takiplerle gebelik sırasında yeni ortaya çıkacak riskler erken tespit edilebilmekte ve uygun yönetim ve tedavi planlanmakta; bu sayede birçok yüksek riskli gebelik sorunsuz sonuçlanmaktadır.
Perinatoloji uzmanları, gerekli durumlarda gebeliği takip eden diğer kadın doğum uzmanları ve diğer uzmanlık alanları ile birlikte çalışarak anne ve bebek sağlığı açısından en uygun tanı, tedavi ve takip planını oluşturur.
Perinatoloji Bölümlerinde Sunulan Hizmetler
- Normal ve riskli gebeliklerin takibi ve yönetimi.
- Doğum
- Gebelikte Down sendromu tarama testleri (ikili test, üçlü/dörtlü test, NIPT).
- Gebelite genetik tanısal işlemler (amniyosentez, koryon villus biyopsisi, kordosentez).
- Ayrıntılı fetal ultrasonografi: ilk 3 ay ayrıntılı utrason (11-14 haftada) ve ikinci 3 ay ayrıntılı ultrason (18- 24 haftada).
- Fetal ekokardiyografi (fetal kalp ultrason ayrıntılı değerlendirilmesi).
- Anne karnında fetal tedavi: Fetal kan örneklemesi, fetal kan transfüzyonu gibi.
- Serklaj (rahim ağzına dikiş atılması).
Yüksek Riskli Gebelikler Nelerdir?
Gebelik, doğum veya lohusalık sürecinde, annenin veya fetüsün sağlığını veya yaşamını tehdit eden bir sorun olasılığı olan gebelikler yüksek riskli olarak değerlendirilir. Bazı gebelikler gebelik süreci ilerledikçe yüksek riskli hale gelirken, bazı gebelikler yaş veya kronik hastalıkları gibi çeşitli nedenlerle başlangıçtan itibaren risklidir.
Perinatoloji uzmanlığının ilgilendiği, gebelikte risk oluşturan durumlar aşağıdaki şekilde sınıflanabilir:
- Anne ile ilgili riskli durumlar: Annenin yaşı, kronik bir rahatsızlığının olup olmaması, vs.
- Gebelik ile ilişkili riskli durumlar: Erken doğum riski, gebelik zehirlenmesi, gebelik şekeri, vs.
- Fetüs ile ilişkili riskli durumlar: Çoğul gebelikler, fetal enfeksiyon, genetik anomali, kan uyuşmazlığı vs.
Yüksek risk, sağlıklı ve başarılı bir hamilelik için gebelikten doğuma kadar ekstra özen ve dikkat gerektiği anlamına gelir. Bu açıdan gebelik öncesinde anne adayında var olan olası risklerin tespiti büyük bir önem arzetmektedir. Gebelik öncesi değerlendirme, gebelik sırasında ortaya çıkacak risklerin düzenli takipler ile erken tespit edilebilmesi ve uygun yönetim ile birçok yüksek riskli gebelik sağlıklı ve komplikasyonsuz bir doğum ile sonuçlanabilir.
Yüksek riskli gebeliklerin takibi dışında, herhangi bir sorun olmasa da tüm gebelerin gebelik boyunca en az bir kere perinatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi gebelikte risk oluşturabilecek durumların erken teşhisi ve tedavisi açısından önemlidir. Özelllikle 18-23 hafta arasında tüm gebelere önerilen, fetal uzuvlar, fetal kalp, fetal beyin ve iç organların detaylı değerlendirildiği ayrıntılı ultrason taramasının da perinatoloji uzmanı tarafından yapılması önerilir.
Doç. Dr. Filiz Halıcı Öztürk
Kadın Hastalıkları ve Doğum & Perinatoloji Uzmanı (Ankara)
İLETİŞİM VE RANDEVU
Adres: Protokol Ankara Plaza. Kızılırmak Mah. Muhsin Yazıcıoğlu Cad. No:39A/124 Çukurambar, Çankaya, Ankara
Telefon: 0 506 4800117 (Hafta içi ve Cumartesi: 09.00-20.00 arasında arayabilirsiniz.)
